Asıl Engelli Kim?

 

1 Kasım 2015 tarihinde yapılan 26.Dönem Milletvekili Genel Seçimlerinde engelliler daha önceki seçimlerde olduğu gibi yine birçok engellerle karşılaştılar.

Türkiye Sakatlar Derneği Malatya Şubesi olarak faaliyete başladığımız 26 Nisan 1994 tarihinden 1 Kasım 2015 tarihine kadar ülkemizde 6 adet Milletvekili Genel Seçimi, 3 adet Mahalli İdareler Genel Seçimi, 1 adet birleştirilmiş Milletvekili Genel Seçimi ile Mahalli İdareler Genel Seçimi, 2 adet Anayasa Değişikliği Halkoylaması ve 1 adet de Cumhurbaşkanı Seçimi olmak üzere toplam 13 adet seçim yaşanmış. Ortalamaya vurduğumuz zaman bir buçuk yıl ara ile yapılan bu seçimler sırasıyla şu tarihlerde gerçekleşmiş.

24 Aralık 1995 tarihinde yapılan 20.Dönem Milletvekili Genel Seçimi,

18 Nisan 1999 tarihinde yapılan 21.Dönem Milletvekili Genel Seçimi ile Mahalli İdareler Genel Seçimi,

3 Kasım 2002 tarihinde yapılan 22.Dönem Milletvekili Genel Seçimi,

28 Mart 2004 tarihinde yapılan Mahalli İdareler Genel Seçimi,

22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan 23.Dönem Milletvekili Genel Seçimi,

21 Ekim 2007 tarihinde yapılan Anayasa Değişikliği Halkoylaması,

29 Mart 2009 tarihinde yapılan Mahalli İdareler Genel Seçimi,

12 Eylül 2010 tarihinde yapılan Anayasa Değişikliği Halkoylaması,

12 Haziran 2011 tarihinde yapılan 24.Dönem Milletvekili Genel Seçimi,

30 Mart 2014 tarihinde yapılan Mahalli İdareler Genel Seçimi,

10 Ağustos 2014 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanı Seçimi,

7 Haziran 2015 tarihinde yapılan 25.Dönem Milletvekili Genel Seçimi ve son olarak da

1 Kasım 2015 tarihinde yapılan 26.Dönem Milletvekili Genel Seçimlerinde de engellilerin yaşadığı sorunlarda en ufak bir değişiklik olmadı. Yıllardır her seçim günü ekranlarda izlemiş olduğumuz sahneleri tekrar tekrar izledik. 

Her zamanki gibi yine Türkiye genelinde kimi yaşlı ve engelli vatandaşların birçoğu kucaklarda taşınmayı ve onurlarını incinmesini göze alarak, kimi yerlerde tozun toprağın içerisinde sürünüp basamakları çıkarak, kimisi de sedyelerde taşınarak sandık başına gitmeye çalışarak demokratik haklarını yerine getirmeye çalıştı.

Malatya ilinde Fatih İlköğretim Okulu’nda oyunu kullanmaya giden akülü tekerlekli sandalyeli bedensel engelli Yücel Doğanşahin’de her seçim döneminde sorun yaşayanlardan biri. Mimari engellerden dolayı oyunu kullanacağı okula giremediğinden sandık başkanına oyunu aşağıda kullanmak istediğini bildirmesine rağmen isteği kabul edilmiyor. Görevlilerle uzun tartışmalar sonucunda ikna edilen Yücel Doğanşahin’in kendisini ayrı arabasını ise ayrı görevliler ve vatandaşlar kaldırıp kucaklayarak merdivenleri çıkararak okul içine alıyorlar. Demokratik hakkını kullanmaya ve vatandaşlık görevini yerine getirmeye giden Yücel Doğanşahin ve daha niceleri gururları incinerek, moralleri bozularak görevlerini yerine getirmeye çalışırken bu soruna çözüm getirmesi gereken Yüksek Seçim Kurulu (YSK) başta olmak üzere siyasi ve idari yetkililer ise Anayasa’ya eklenen pozitif ayrımcılık maddesi, engelliler kanunu ve diğer sayısız uluslararası ile ulusal yasa maddeleri görmezden gelmeye devam etmekteler.

Kocaeli’nde Bahçecik Damlar İlkokulu’nda oyunu kullanmaya akrabası tarafından arabayla götürülen 71 yaşındaki engelli Burhan Topal mimari engellerden dolayı okula giremediğinden sandık başkanına oyunu aşağıda kullanmak istediğini bildirmesine rağmen isteği kabul edilmediğinden oyunu kullanamadığı gibi çektiği acı yanına kâr kalarak evine dönmek zorunda kalıyor.

Bingöl ilinde Kazım Karabekir İlköğretim Okulu’nda oyunu kullanmaya giden tekerlekli sandalye kullanan bedensel engelli Özgür Tuncel ile birçok engelli okul girişinde rampa olmaması nedeniyle kucaklarda taşınarak oyunu kullanmaya çıkarıldılar.

Batman ilinin Cudi Mahallesi’ndeki Yavuz Selim İlkokulu’nda oyunu kullanmaya giden bazı yaşlı ve engelli vatandaşlardan kimisi el arabasında kimisi de kucaklarda taşınarak oyunu kullanmaya çıkarıldılar. Bu örneklerden daha yüzlercesini sıralayabilirim sizlere.

Sözün özü, ne zaman insanların onurlarını, gururlarını incitmeden, sağlıklarını tehlikeye atmadan çağdaş bir seçim uygulamasına kavuşacağız merak ediyorum. Çok mu şey istiyoruz? Sadece insanca yaşamak istememiz suç mu? Düzenlemelerle ilgili onlarca yasa, yönetmelik, genelge olmasına rağmen, maalesef hiçbiri uygulanmıyor, sümen altı ediliyor.

2005 yılında çıkarılan 5378 sayılı Engelliler Kanunu ile getirilen tüm kamu kurum ve kuruluşlarına ait mevcut resmî yapılar, mevcut tüm yol, kaldırım, yaya geçidi, açık ve yeşil alanlar, spor alanları ve benzeri sosyal ve kültürel alt yapı alanları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılmış ve umuma açık hizmet veren her türlü yapıların kapalı ve açık alanlarının engellilerin erişilebilirliğine ve ulaşılabilirliğine uygun düzenlenmesiyle ilgili maddeler de ne yazık ki kâğıt üzerinden bir türlü uygulamaya aktarılamadı. Engelliler Kanunu çıktığı günden beri aradan 10 yıl geçmesine rağmen değişen hiç bir şey olmadı. Eski yapılarda erişilebilirlikle ilgili herhangi bir düzenleme yapılmasını bir kenara bırakın yeni yapılan binalarda da aynı sorunlar devam ediyor.

Şimdi merak ediyor ve soruyorum. Bizler mi engelliyiz? Yoksa 21.yüzyılın dünyasında bizleri halen görmezden ve duymazdan gelen, yasaları sümen altı ederek uygulamaktan kaçınan ve sorunlarımız karşısında çözüm üretmeyen yetkililer mi engelli?

Evet, asıl engelli kim?